Η Ελλάδα της Αρπαχτής
Διασυρμός, διώξεις, πρόστιμα και αφαίρεση αδείας για γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς που μπλέκουν με τον φοροελεγκτικό μηχανισμό. Ακόμα και με αφαίρεση αδείας ασκήσεως επαγγέλματος, που ισοδυναμεί με την οικονομική, προσωπική και οικογενειακή εξόντωσή τους, έρχονται πλέον αντιμέτωποι δεκάδες ελεύθεροι επαγγελματίες που μπλέκουν στα δίχτυα του φοροελεγκτικού μηχανισμού.
Λίστες ολόκληρες -και όχι απλώς μεμονωμένες και προσωπικές αναφορές- με ονόματα γιατρών, δικηγόρων και μηχανικών καταφτάνουν όλο και πιο συχνά από τις εισαγγελίες των δικαστηρίων, ως εμπλεκομένων σε υποθέσεις φοροδιαφυγής, για να διωχθούν πειθαρχικά και να παυθούν ή να διαγραφούν οριστικά από μέλη των ενώσεών τους. Εκτός δηλαδή από τα πρόστιμα, τις ποινικές διώξεις και τον διασυρμό τους, απειλούνται να χάσουν και τις δουλειές τους.
Η διαδικασία αυτή προβλέπεται και από το καταστατικό των επιστημονικών συλλόγων και ενώσεων, αλλά παίρνει διαφορετικές διαστάσεις εξαιτίας της στοχοποίησης ολόκληρων επαγγελματικών κλάδων ως «ομάδων υψηλής φοροδιαφυγής». Μέρα με τη μέρα, το ΣΔΟΕ και το ΚΕΦΟΜΕΠ κλείνουν σωρηδόν τέτοιες υποθέσεις, καταλογίζοντας βαριά πρόστιμα, άλλοτε βάσιμα φυσικά, άλλοτε όμως στα τυφλά και αυθαίρετα ή… κατά λάθος, λόγω υπερβάλλοντος ζήλου και πιέσεων για μεγαλύτερες εισπράξεις φόρων.
Και όταν οι ελεγκτές κάνουν εξόφθαλμα λάθη, πολύ δύσκολα τα διορθώνουν, ειδικά αν έχουν υπογραφεί πορίσματα και έχει σταλεί δικογραφία στην Εισαγγελία για ποινική δίωξη. Με τη λογική ότι «το ΣΔΟΕ δεν μπορεί να αλλάξει την έκθεσή του» αφήνουν τα δικαστήρια να κρίνουν και, εφόσον καταρρίψουν ως πλημμελή τη θεμελίωση του κατηγορητηρίου, να τους επιστρέψουν τις εκθέσεις για διόρθωση ή αρχειοθέτηση.
Ενοχοι μέχρι να αθωωθούν!
Το πρόβλημα είναι ότι οι παραβάσεις φοροδιαφυγής έχουν αναχθεί σε κακουργήματα (αναλόγως του ύψους), αλλά εκδικάζονται με διαδικασίες-εξπρές στα ποινικά δικαστήρια, προτού κριθούν στην ουσία τους από τα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία συνήθως αργούν.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση ιατρού που ελέγχθηκε στην Αττική και κατάφερε να αποδείξει ότι το ΣΔΟΕ είχε υποπέσει σε σωρεία λαθών και αυθαιρεσιών εις βάρος του, αλλά, προτού καν δικαστεί, βρέθηκε στη λίστα με τα ονόματα που απέστειλε στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών το Δικαστικό Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, επειδή σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος του – έστω και από κεκτημένη ταχύτητα ή λάθη των ελεγκτών!
Για τον λόγο αυτό κλήθηκε να δώσει εγγράφως εξηγήσεις στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, αφού στο βούλευμα του δικαστηρίου γινόταν αναφορά ότι θα δικαστεί «για την αξιόποινη πράξη της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα κατ’ εξακολούθηση»!
Οργουελικό σενάριο
Ο συγκεκριμένος ιατρός, δηλαδή, φαίνεται να έχει μπει σε περιπέτειες για «φορολογικές ανακρίβειες» που δεν διέπραξε ο ίδιος, αλλά το ΣΔΟΕ! Συγκεκριμένα:
■ Το ΣΔΟΕ έκανε έλεγχο δεκαετίας στους τραπεζικούς λογαριασμούς του και βεβαίωσε ως αποκρυβέν εισόδημα 385.000 ευρώ. Στους υπολογισμούς του υποστήριζε ότι πρόκειται για «πρωτογενείς καταθέσεις» (και άρα αδικαιολόγητη επαύξηση πλούτου) και ότι το ποσό δεν προέρχεται από παλαιότερες καταθέσεις και εισοδήματα του ελεγχόμενου, τις οποίες -υποτίθεται- είχαν αφαιρέσει οι ίδιοι οι ελεγκτές, αλλιώς θα ήταν κατά πολύ υψηλότερες.
■ Για καλή του τύχη ο ελεγχόμενος τηρούσε άκρως αναλυτικό αρχείο όλων των τραπεζικών του κινήσεων προ και μετά του 2005, αν και κανένας φορολογούμενος δεν έχει τέτοια υποχρέωση. Μπόρεσε έτσι να καταδείξει με έγγραφα και βεβαιώσεις από τράπεζες ότι σχεδόν όλες οι καταθέσεις προέρχονταν είτε από αποταμιεύσεις που είχε ήδη σε τράπεζες, είτε από τα δηλωθέντα εισοδήματά του. Για παράδειγμα, οι ελεγκτές άθροισαν κατάθεση 19.000 ευρώ που έγινε τον Ιούλιο του 2005 χωρίς να υπολογίσουν ότι ήταν προϊόν αναλήψεων και μεταφοράς μικρότερων ποσών, οι οποίες έγιναν από 4 άλλες τράπεζες την ίδια ημέρα!
■ Το ΣΔΟΕ επανεξέτασε τις αναλήψεις και, εκ των υστέρων, διόρθωσε το λάθος, διαγράφοντας πρωτογενείς καταθέσεις περίπου 130.000 ευρώ! Επέμεινε όμως να αρνείται ότι και άλλες προέρχονταν από παλαιότερες καταθέσεις του.
■ Ο ελεγχόμενος μπήκε στη διαδικασία να δικαιολογεί κάθε ευρώ από τις εκατοντάδες κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών του, ατομικών και κοινών (έστω και για 16 μόλις ευρώ κατάθεση!), ακόμα και για περιπτώσεις όπου ο συνδικαιούχος είχε στο διάστημα των δέκα ετών αποβιώσει.
■ Εντούτοις, κατάφερε να αποδείξει ότι πολλά ποσά από το 2005 (όταν ξεκίνησε ο έλεγχος) και εφεξής προέρχονταν από πληρωμές ασφαλιστικών ταμείων που γίνονται ετεροχρονισμένα στους ιατρούς, με καθυστέρηση πολλών μηνών ή ετών. Για παράδειγμα, από τον ΟΠΑΔ έγινε κατάθεση 1.570,39 ευρώ στις 3.3.2005, για την οποία είχε κοπεί απόδειξη είσπραξης ήδη από τις 10.11.2004! Ο έλεγχος δέχτηκε ότι οι πληρωμές αυτές ήταν νόμιμες, αποτέλεσμα της εργασίας του και είχαν κοπεί και οι αποδείξεις στους ασθενείς, ασχέτως τού πότε έβαλε στους λογαριασμούς του τα χρήματα το Δημόσιο.
■ Είδε και έπαθε όμως να αποδείξει -με συμβόλαια και δικόγραφα που προσκόμισε- ότι πολλές καταθέσεις ήταν από ενοίκια που εισέπραττε. Βάσει των αποδεικτικών στοιχείων έγιναν δεκτά ύστερα από επανεξέταση, όταν τα ποσά συμφωνούσαν με τα συμβόλαια. Οταν όμως ήταν μικρότερα (π.χ. όταν ο ενοικιαστής παρακρατούσε κάποια ποσά για έξοδα που πλήρωσε αλλά βαρύνουν τον ενοικιαστή) το ΣΔΟΕ αρνήθηκε να τα αναγνωρίσει!
■ Και ύστερα απ’ αυτά, όλες τις υπόλοιπες καταθέσεις μετρητών σε λογαριασμούς στην τράπεζα ο έλεγχος τις θεώρησε «πρωτογενείς», ακόμα και αν αφορούσαν αναλήψεις από άλλες τράπεζες ή εισπράξεις του ιατρείου του της προηγούμενης μέρας! Στις περιπτώσεις, π.χ., όπου οι τράπεζες είχαν κλείσει και η κατάθεση γινόταν την επομένη, ο έλεγχος δεν τις συμψήφισε, με το αιτιολογικό ότι «δεν ήμασταν μπροστά να δούμε αν ήταν τα ίδια χρήματα»! Οι ελεγκτές θεώρησαν δηλαδή ότι μπορεί το ποσό της ανάληψης και της κατάθεσης να ήταν το ίδιο, αλλά τα χρήματα της ανάληψης θεωρητικά μπορεί να καταναλώθηκαν τη μία μέρα και εκείνα που κατατέθηκαν την επομένη να ήταν άλλα, άρα δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η προέλευσή τους!
■ Το ίδιο έκανε και με τα ενοίκια που είχε εισπράξει σε μετρητά και δεν τα κατέθεσε απευθείας στην τράπεζα ο ενοικιαστής ή δεν είχε γράψει το όνομά του ως καταθέτης στην αιτιολογία! Για παράδειγμα, για μια κατάθεση 2.700 ευρώ στις 11.1.2005 οι ελεγκτές δέχθηκαν μεν ότι τα 1.200 τα εισέπραξε σε μετρητά από ενοικιάστρια, γιατί ήταν η μέρα συζήτησης της αγωγής που του έκανε στο δικαστήριο για χρέη του, αλλά αρνήθηκαν ότι τα άλλα 1.500 ευρώ ήταν επίσης δική του πληρωμή σε λογαριασμό του σε τράπεζα 5 μέρες νωρίτερα από τη δίκη, με το επιχείρημα ότι «δεν αποτελεί επαρκές αποδεικτικό στοιχείο» το καταθετήριο, γιατί δεν γράφει το όνομά του και δεν αποδείχτηκε ποια μέρα ακριβώς είχε πάρει τα λεφτά αυτά στα χέρια του.
Αρα μπορεί να «ανέμιξε» νόμιμο με μαύρο χρήμα! Με την έννοια αυτή, όποιος εισπράττει ενοίκιο σε μετρητά, επιταγή ή ταχυδρομική επιταγή αλλά το καταθέτει ο ίδιος εκ των υστέρων σε τράπεζα κινδυνεύει να θεωρηθεί φοροφυγάς και να κατηγορηθεί ως εγκληματίας!
Και αφού ο ελεγχόμενος κατάφερε να αποδείξει ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για τις κινήσεις μιας δεκαετίας στους τραπεζικούς λογαριασμούς του, το ΣΔΟΕ δεν αναγνώρισε ως νόμιμα ποσά από πληρωμές από τον ΟΠΑΔ ύψους 41.000 ευρώ, που κατατέθηκαν το 2010, για τα οποία ο ιατρός είχε κόψει αποδείξεις το 2009 και ανέμενε πληρωμές … 53.380 ευρώ!
Αντιθέτως, αθροίζοντας όλες τις καταθέσεις του 2010, υπολόγισε ότι απεκρύβησαν εισοδήματα 52.500 ευρώ και φόροι 20.000 ευρώ. Αν όμως αφαιρούνταν οι 41.000 ευρώ, το αποκρυβέν εισόδημα μειωνόταν σε 16.500 ευρώ και οι φόροι σε 6.500 ευρώ. Και αντί ο ιατρός να ζητήσει και στήριξη από τον Ιατρικό Σύλλογο, βρέθηκε και ελεγχόμενος επειδή το ποσό φόρου προσδιορίστηκε σε πάνω από 15.000 ευρώ, με συνέπεια την ποινική δίωξή του.
Λίστες ολόκληρες με ονόματα γιατρών, δικηγόρων και μηχανικών καταφτάνουν όλο και πιο συχνά από τις εισαγγελίες των δικαστηρίων, ως εμπλεκομένων σε υποθέσεις φοροδιαφυγής, για να διωχθούν πειθαρχικά και να παυθούν. Ή να διαγραφούν οριστικά από μέλη των ενώσεών τους.
Κωστής Πλάντζος