Βάλτε αυστηρά όρια
Σύγκρουση στη δουλειά: Γιατί η αντιπαράθεση είναι απαραίτητη
Μια κουλτούρα ευγένειας και συγκατάβασης με κάθε κόστος μπορεί να σκοτώσει τη συνεργασία. Ιδού πώς να ενθαρρύνετε τη διαφωνία. Στη δουλειά σας, μπορεί κι εσείς να έχετε βρεθεί σ’ εκείνη την περίεργη κατάσταση όπου, π.χ. είστε επικεφαλής της ανάπτυξης ενός νέου προϊόντος και οι δύο ομάδες που πρέπει να συνεργαστούν υπό τη διεύθυνσή σας δεν τα πάνε καλά. Κάποια μέλη έρχονται μέχρι το γραφείο σας, για να σχολιάσουν «την άλλη πλευρά».
Όταν η κυρίαρχη κουλτούρα της εταιρείας επιβάλλει την ευγένεια και την τυπικότητα, αυτό μπορεί να αποτελεί πρόβλημα. Όπως επισημαίνει και ο Υβ Μοριέ, συχνά οι συνάδελφοι διατηρούν ένα προσωπείο ευγένειας επειδή αυτό είναι πιο ευχάριστο. Όμως, μπορεί η ανοιχτή αντιπαράθεση να είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεται ένα πρότζεκτ για να πάει μπροστά.
«Όταν οι άνθρωποι διαφωνούν και έρχονται σε αντιπαράθεση, αυτό ίσως και να μην είναι κατ’ ανάγκη κακό, σε σχέση με την τυπικότητα. Στην πραγματικότητα, η πραγματική συνεργασία εξαρτάται από διαφωνίες, εντάσεις και ανταλλάγματα».
Συγγραφέας του νέου βιβλίου Six Simple Rules και συνεργάτης της Boston Consulting Group, ο Μοριέ έχει συνεργαστεί με πάμπολλες εταιρείες όπου η υπερβολική αρμονία υπέκρυπτε μεγάλα προβλήματα, τα οποία άρχισαν να λύνονται μόνο όταν οι άνθρωποι άρχισαν να ουρλιάζουν ο ένας στον άλλο. Ο Μοριέ συστήνει τρία βήματα ώστε οι εργαζόμενοί σας να αρχίσουν να συζητούν μεταξύ τους τα παράπονά τους και να βρίσκουν λύσεις.
Πάψτε να αναγάγετε την αντιπαράθεση σε ταμπού: Αυτό ίσως χρειαστεί χρόνο, εφόσον η κυρίαρχη κουλτούρα μέχρι τώρα τείνει να αποφεύγει τη σύγκρουση. Όμως, οι άλλοι πρέπει να αντιληφθούν ότι το εννοείτε, και ότι πλέον δεν θα ανεχτείτε σχόλια πίσω από κλειστές πόρτες. «Φέρτε τις δύο πλευρές μαζί και ρωτήστε τις γιατί δεν έχει βρεθεί λύση στις διαφωνίες μεταξύ τους», προτείνει. «Συνήθως κάθε πλευρά θα ρίξει το φταίξιμο στην άλλη – η άλλη ομάδα είναι δύσκαμπτη, τεμπέλα, πεισματάρα, κλπ.» Δεν πειράζει. «Είναι σημαντικό να βγει ο θυμός στο τραπέζι, ώστε ο καθένας να μπορεί να τον δει».
Μετατρέψτε τα ζητήματα από υποκειμενικά σε αντικειμενικά: Ο βασικός κανόνας είναι ότι απαγορεύονται οι προσωπικές επιθέσεις. Κατά τα λοιπά, πρέπει να κυριαρχεί η ειλικρίνεια. «Αυτό είναι ένα επιχειρηματικό πρόβλημα. Πώς μπορούμε να “τρέξουμε” το πρότζεκτ καλύτερα; Ποια είναι τα συγκεκριμένα προβλήματα που συναντάμε στο δρόμο μας;» λέει ενδεικτικά ο Μοριέ. «Απαιτήστε απ’ όλους να μείνουν στα δεδομένα. Ποια είναι η ιδανική διορία για τον καθένα; Μπορεί να επιτευχθεί;»
Βουτήξτε στις λεπτομέρειες «Ρωτήστε την κάθε πλευρά γιατί ένα συγκεκριμένο σημείο τριβής είναι σημαντικό γι’ αυτούς – για παράδειγμα, γιατί θέλουν η άλλη πλευρά να προλάβει μια συγκεκριμένη διορία», επισημαίνει ο Μοριέ. Μια διαφωνία συνήθως θα επιλυθεί πολύ ταχύτερα και με λιγότερη απέχθεια αν ο καθένας καταλάβει τη σημασία της.
Αυτά τα τρία βήματα μάλλον επαρκούν για να συμμορφωθούν όλοι και να δουλέψουν προς την ίδια κατεύθυνση. «Μόλις η κατάσταση παρουσιαστεί ως εταιρική πρόκληση και τα άτομα κατανοήσουν τα πραγματικά ζητήματα, τότε συνήθως βρίσκουν και τις λύσεις».
Πώς να λέτε «όχι» όταν πρέπει: Είναι δύσκολο να αρνηθείτε μια πρόσκληση ή ένα πρότζεκτ, αλλά μην αφήσετε τις ενοχές να ορίσουν την καριέρα και τη ζωή σας. Το να θέτετε όρια είναι μια από τις πιο σημαντικές δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσετε για την προσωπική και επαγγελματική σας εξέλιξη. Μια σημαντική πτυχή αυτής της δεξιότητας είναι το να αρνείστε την εμπλοκή με ανθρώπους, δραστηριότητες και υποχρεώσεις που δεν ευχαριστιέστε, ή που δεν σας δίνουν προσωπική ή επαγγελματική ώθηση. Ιδού λοιπόν επτά τρόποι να πείτε «όχι».
Εφαρμόστε μια 24ωρη περίοδο παύσης: Δώστε στον εαυτό σας 24 ώρες προτού να δεχθείτε προσκλήσεις, επαγγελματικές ή προσωπικές. Δεν πρέπει να απαντήσετε αμέσως! Σκεφθείτε τι θα κερδίσετε, αν αξίζει τον πολύτιμο χρόνο σας, κι αν θέλετε πραγματικά να εμπλακείτε. Επίσης, σκεφθείτε τι έχετε ήδη αναλάβει; Μήπως θα απαιτηθεί να ακυρώσετε κάτι;
Πείτε «όχι» με καλοσύνη αλλά και κύρος: Ξέρουμε πώς να λέμε «ναι», αλλά δεν ξέρουμε πώς να λέμε «όχι». Συχνά, έτσι, καταλήγουμε σε χαζές δικαιολογίες, ιδιαίτερα αν πρόκειται για κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε. Αν λοιπόν θέλετε να αρνηθείτε την πρόσκληση, απορρίψτε την ευγενικά αλλά και κοφτά. Μην αφήσετε δηλαδή τον εαυτό σας να εμπλακεί σε ένα γαϊτανάκι δικαιολογιών και ενοχών.
Απλοποιήστε τις υποχρεώσεις σας: Παραιτηθείτε από επιτροπές, συμβούλια, οργανώσεις, ή απλά από υποχρεώσεις που δεν προσθέτουν αξία. Αν δεν το απολαμβάνετε, ή αν δεν σας βοηθά προσωπικά ή επαγγελματικά, μην το κάνετε. Βεβαιωθείτε ότι κάθε υποχρέωσή σας έχει νόημα και αξίζει τον χρόνο σας – ακόμα και το να περνάτε καλά μ’ αυτήν αρκεί.
Κάντε χώρο στο ημερολόγιό σας: Πείτε «όχι» στα γεύματα ή τα events που δεν ευχαριστιέστε. Και ξέρετε καλά σε ποια αναφέρομαι.
Ελαχιστοποιήστε τις συναντήσεις: Αρνηθείτε συναντήσεις που δεν είναι απαραίτητες. Πρέπει στ’ αλήθεια να πάτε; Είναι απαραίτητη η παρουσία σας; Ζυγίστε τους στόχους και τις ευθύνες σας. Αν βγαίνει νόημα, τότε καλώς θα πάτε. Και φροντίστε να πηγαίνετε σε συναντήσεις όπου ο διοργανωτής έχει κάνει σωστό προγραμματισμό ώστε να υπάρχει μια πλήρης ατζέντα.
Προσέξτε τα «πρέπει» Καν’ τε εθελοντική εργασία μόνο αν την ευχαριστιέστε, ή αν σας βοηθά να εξελίξετε μια κλίση ή δεξιότητά σας. Αν όμως αυτή η εργασία καταντά υποχρέωση, τότε σταματήστε την ή αλλάξτε την εστίασή σας.
Βάλτε όρια, και επιμείνετε σ’ αυτά: Ένα κρίσιμο στοιχείο του να λέτε «όχι» είναι το να θέσετε όρια στη δουλειά και στο σπίτι, και να είστε σαφής ως προς αυτά. Αν δεν θέλετε να ενοχληθείτε, απλώς πείτε: «Συγνώμη, αλλά δεν μπορώ να συζητήσω το θέμα τώρα. Δουλεύω πάνω σε κάτι άλλο. Σας βολεύει να τα πούμε στις 4 το απόγευμα;». Γνωστοποιήστε στους ανθρώπους γύρω σας πότε θα είστε διαθέσιμος, και μην απαντάτε σε τηλεφωνήματα, μηνύματα, ή email στο χρόνο που έχετε ορίσει για σας.
Αν Φίσερ – Καμίλ Πρέστον
